زیست بوم/هومان خاکپور*:چند وقت پیش گروهی از هنرمندان و اهالی فرهنگ با انتشار نامهای خواستار توجه بیشتر مسئولان به مسائل زیستمحیطی و آلودگی هوا شدند. آنها عنوان کردند یارانه خود را به مسائل زیستمحیطی اختصاص میدهند و رئیس سازمان محیط زیست نیز به تازگی از این اقدام هنرمندان تشکر کرده است.
نا گفته پیداست بخشیدن یارانه برای رفع مشکلات زیستمحیطی اقدامی نمادین است. شاید پولی که از این راه کسب میشود در مقابل هزینههایی که باید صرف فعالیتهای زیستمحیطی شود ناچیز باشد. با این وجود کار انجام شده قابل ستایش و ارزشمند است و میتواند گام اول برای درگیر کردن اقشار مختلف جامعه در مسائل زیستمحیطی باشد.
برخی از گروههای اجتماعی مانند هنرمندان و ورزشکاران جایگاه اجتماعی بالایی در میان مردم دارند و بخشی از مردم، از آنها الگو میگیرند. وقتی آنها نسبت به مساله آلودگی هوا و مشکلات زیستمحیطی واکنش نشان دهند، شهروندان دیگر نیز در این زمینه حساس میشوند. همانطور که این موضوع باعث میشود مسئولان نیز در این زمینه حساسیت بیشتری به خرج دهند و رفع آلودگی هوا و مشکلات زیستمحیطی را در اولویت کاری خود بگذارند. کاری که هنرمندان کردهاند در دیگر کشورها نیز معمول است.
ما شاهد هستیم برخی از هنرپیشهها و ستارههای سینما اقدام به حمایت از یک گونه خاص جانوری که در معرض نابودی است، میکنند. اگر میخواهیم مشکلات زیستمحیطی ما حل شود، باید به این سمت حرکت و اصناف و اقشار مختلف را درگیر کنیم. گام اول را هنرمندان برداشتهاند اما، گروههای دیگر مانند ورزشکاران میتوانند این حرکت را ادامه دهند. یکی از مسائل مهم در بحث آلودگی هوا و مشکلات زیستمحیطی فرهنگسازی است.
این فرهنگسازی از طرفی باید توسط سازمانهای متولی مانند سازمان محیطزیست یا سازمان جنگلها انجام شود و از طرف دیگر رسانهها نقش مهمی در این زمینه ایفا میکنند. صدا و سیما به عنوان یک رسانه فراگیر باید با جدیت در این زمینه فعالیت کند. دیگر رسانهها اعم از رسانههای نوشتاری و مجازی میتوانند تاثیرگذار باشند اما، مخاطبان آنها گروه خاصی هستند و فراگیری صدا و سیما را ندارند. از طرف دیگر آموزش و پرورش میتواند نقش مهمی در این زمینه ایفا کند. آموزشهای زیستمحیطی باید از سطح مدارس شروع شود. به این ترتیب، ما کسانی را تربیت میکنیم که در بزرگسالی دغدغه حفظ محیطزیست خواهند داشت.
در ایران پلیس توانسته است بهخوبی از ظرفیت مدارس استفاده کند. در بحث آموزشهای راهنمایی و رانندگی و بهطور ویژه بستن کمربند، درگیر کردن مدارس و دانش آموزان بسیار موثر واقع شد. سازمان محیط زیست و دیگر سازمانهای متولی در این زمینه بیشتر از ظرفیت آموزش و پرورش استفاده کنند. اگر بخشی از فرهنگسازی منوط به این است که گروههایی که جایگاه اجتماعی بالایی دارند نسبت به مشکلات زیستمحیطی واکنش نشان دهند، بخش مهمتر آن مربوط به راه یافتن آموزشهای زیستمحیطی به مدارس و کتابهاست. مشخص است که در این زمینه باید دقیقا برنامهریزی کرد. با این وجود، به نظر نمیرسد کار مشکلی باشد حال آنکه، سود آن بسیار زیاد خواهد بود و به شرط راهیابی آموزشهای زیستمحیطی به مدارس شاهد جهشی در این زمینه خواهیم بود.
*کارشناس محیط زیست
روزنامه آرمان
تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۳۹۲
نظرات شما عزیزان: